Historia oświetlenia- kinkiety rodem ze scenicznych desek

Współcześnie, kinkiet raczej kojarzony jest ze staromodną lampą wisząca na ścianie, zazwyczaj oświetlającej przestrzeń wąskich i długich przedpokoi. I słusznie, gdyż było to idealne rozwiązanie do oświetlenia ciemnych, pozbawionych naturalnego światła pokoi. Pierwotnie kinkiety stanowiły stojące lampy olejowe, których palnik emitujący strumień znajdował się obok zbiornika, a nie ponad nim, co równocześnie pokrywało się z wyobrażeniem kinkietu. Na drodze rozwoju i ewolucji projektu lampy tego typu ze stojących, zostały wyposażone w specjalne podstawy, które umożliwiały ich pionowe zawieszenie na ścianie. Dzięki temu, bez konieczności przenoszenia źródła, możliwe było stworzenie stałej instalacji świetlnej w każdym pomieszczeniu, w dowolnym miejscu na ścianie. Kinkiety chętnie wykorzystywane były do oświetlenia scen teatralnych. To właśnie stojące lampy olejowe, do momentu wykorzystania nafty jako paliwa zapalnego stanowiły główne źródło światła aż do XIX w. Stateczniki wyposażone w błyszczące, wypolerowane lustro zwane odbłyśnikiem, umożliwiało rozproszenie emitowanego światła.

Nazwa kinkiet pochodzi od francuskiego słowa quinquet, która właśnie oznaczała lampę oliwną- oko, ślepie, gała. Nazwa lampy quinquet pochodzi bezpośrednio od nazwiska aptekarza Antoine Quinqueta, który udoskonalił model lampy olejowej do lampy morskiej, wynalezionej pod koniec XVIII w. przez Szwajcara, Ami Arganda.

Forma kinkietu była znana już w starożytnej Grecji i Rzymie, jednak wtedy, stanowiła ona gliniany zbiornik z knotem, zwany kagankiem. Z uwagi na zainteresowania, podczas jednej z podróży Antoine Quinquet poznał fizyka Amiego Arganda, którego model lampy oliwnej udoskonalił, wyposażając w boczny zbiornik paliwa i wygodny stojak. Po powrocie do Francji i rozpoczęciu produkcji lampa szybko znalazła grono wiernych odbiorców nie tylko do oświetlenia pomieszczeń prywatnych lokali- salonów, korytarzy, ale także w miejscach publicznych- w 1784 roku, podczas premiery Wesela Figara w Teatrze Comedie-Francaise to właśnie kinkiety stanowiły główne źródło światła podczas wieczornego spektaklu.

Jako boczne oświetlenie kinkiety stały się idealnym elementem dekoracyjnym, który wprowadzał niepowtarzalny nastrój w zaciszu francuskich restauracji, hotelowych lobby czy też wzbogacając wnętrza o niskim stropie czy też olbrzymich pomieszczeń, bogatych w ornamenty naścienne, pozbawione mebli.

Rodzaje kinkietów

Na przestrzeni lat obraz kinkietów- ich forma, sposób montażu umiejscowienie poszczególnych elementów, zmieniał się, co widać najlepiej porównując pierwowzorów kinkietów- kaganki, następnie lampy olejowe z osłoniętym knotem w ozdobnych kloszu wykonanym ze szkła. W zależności od preferencji klosz mógł być przejrzysty bądź też wykonany z mlecznego szkła, które przyjemnie tłumiło światło płynące z lampy.

Od lat, kinkiety wykorzystywane były jako to oświetlenie, które budowało nastrój w pomieszczeniu, podświetlało pojedyncze elementy dekoracyjne pomieszczeń i nadawało im przyjemny plastyczny wizaż. Nic w tym dziwnego, skoro świece, których wykorzystywano jako źródeł emitujących, oddawały przyjemne światło o temperaturze barwowej mniejszej niż 3000K [więcej o temperaturze barwowej dowiesz się z naszego artykułu na Strefie Wiedzy Lux Marketu].
Tak jak w przypadku pozostałych elementów oświetleniowych, tak i w odniesieniu do kinkietów możemy wyróżnić kilka ich rodzajów. Ich różnorodność na rynku wynika przede wszystkim z projektów kloszy, przesłon. To właśnie ich forma narzuca funkcję konkretnych modeli kinkietów. W zależności od rodzaju, kinkiety z powodzeniem mogą stanowić oświetlenie boczne czy też punktowe, co pozwala na oświetlenie dowolnie wybranych partii powierzchni, optycznie powiększyć pomieszczenie czy też wyostrzyć detale dekoracyjne. Sama innowacja wprowadzona w sposobie emitowania widzialnego strumienia pozwala na samoistne zaprojektowanie aranżacji świetlnej na ścianie, np. tak jak ma to miejsce w kinkietowej kostce marki Aquaform, której klosz został zamknięty ze wszystkich stron. Nasadzony na statyw posiada dwa otwory prostokątne o różnej wielkości, dzięki czemu np. w prezentowanym poniżej modelu kąt rozsyłu światła w dolnej części klosza jest szeroki, co pozwala na oświetlenie np. szafki, górnej punktowo skierowany w sklepienie, optycznie sprawia wrażenie znacznie wyższego pomieszczenia.

Otwarte klosze kinkietów wpływają korzystnie na dodatkowe odbicie strumienia od powierzchni sufitu lub posadzki, zamknięte klosze zawieszone na ścianie, będą przypominać plafony i lepiej sprawdzą się jako dekoracyjne oświetlenie boczne.

Kinkiety z uwagi na małe gabaryty oraz możliwość montażu bezpośrednio na ścianie chętnie wykorzystywane są do oświetlenia przestrzeni niskich lub wąskich, pozbawionych dopływu światła naturalnego. Również popularne są jako lampki nocne w sypialniach, w których nie ma możliwości montażu innego oświetlenia (przeważnie z uwagi na małą powierzchnię do zagospodarowania). Kinkiety to także jedno z najpopularniejszych oświetleń wykorzystywanych do oświetlenia luster, łazienek czy w formie podświetleń dla obrazów, rzeźb, mebli lub jakichkolwiek dekoracyjnych elementów, które zasługują na podkreślenie.

Tak jak wspomnieliśmy, różny wygląd opraw daje możliwość aranżacji przestrzeni w zależności od naszych preferencji i efektu świetlnego jaki chcemy uzyskać. Poza punktowym skierowaniem strumienia, możliwy jest dowolny wybór jasności emitowanego strumienia, który spełni nasze oczekiwania pod względem funkcjonalności oprawy. Jeżeli chcemy kinkiet wykorzystać jako element światła funkcyjnego, w celu stworzenia np. kącika do czytania, oświetlenia blatu stołu jadalnianego, warto zdecydować się na światło o barwie chłodnej białej, bądź neutralnej. Dla uzyskania przytłumionego rozświetlenia, wykorzystywane jest światło o charakterze dekoracyjnym nie przekraczające 4000 K. Takie miękkie i ciepłe światło przyjemnie zrelaksuje, pozwoli odpocząć zmęczonym oczom.

Decydując się na montaż kinkietów czeka na nas mnogość form projektów, które z łatwością dopasujemy do każdej aranżacji mieszkania. Oczywiście, mocno spopularyzowane są klasyczne formy w postaci półokrągłych kloszy, lub umieszczonych na ramieniu owalnych gałek, muszli czy kielichów.

Tradycyjne kinkiety zazwyczaj posiadają stałą konstrukcję o pojedyncze lub podwójne ramiona wygięte łukowo posiadają ozdobne detale roślinne, przesłonięte są abażurem wykonanym ze szkła (w tym aspekcie do dyspozycji zainteresowanych do wyboru są szkła mleczne, przeźroczyste, kolorowe- przeważnie witrażowe). W zależności od wystroju poza metalem, który często wykorzystywany jest do produkcji stelaży równie często kinkiety tworzone są na podstawie drewna. W tym wypadku obok szkła jako głównego materiału, z którego tworzy się klosze równie dobrze prezentują się przesłony tekstylne rozciągnięte na odpowiednim korpusie.

Równolegle do tradycyjnych form, które powielają pewien schemat rozwija się współczesna myśl wzornictwa użytkowego, która garściami czerpie z historii. Aby jak najlepiej odpowiadać na zapotrzebowanie użytkowników, a także tworzyć modele unikatowe, by w rezultacie nakreślać nowoczesny nurt nawet w przypadku oświetlenia, coraz częściej wykorzystuje się połączenia przeciwstawne. Wśród nowoczesnych modeli kinkietów odnajdziemy detale inspirowane wieloma stylami- postindustrialne łańcuchy, reflektorowe klosze, a także elastyczne ramiona, którymi można manipulować pod dowolnym kątem.

Zima jeszcze trwa, ale warto już teraz wymienić lampki świąteczne na tarasie i zastąpić je stylowymi i designerskimi lampami. Dla wszystkich, którzy chcą przygotować swój taras na wiosnę przygotowaliśmy poradnik o lampach. Z artykułu dowiesz się między innymi:
– Jakie parametry techniczne powinny mieć lampy tarasowe?
– Jakie lampy tarasowe są obecnie w trendzie?
– Jak oświetlić niewielki taras?